Obowiązujące obecnie przepisy krajowe oraz unijne głoszą, że każdy dopuszczony do dystrybucji produkt higieniczny (posiadający w swoim składzie substancje aktywne, mające bezpośrednie oddziaływanie na ciało), taki jak na przykład pasta do zębów, posiada określony termin przydatności. Ów termin informuje nas, jak długo produkt będzie w stanie zachować wszystkie swoje właściwości, oraz do kiedy jego składniki pozostaną skuteczne. Zgodnie z tym, wraz z upływem terminu ważności, produkt przestaje być efektywny. Co więcej, poszczególne jego składniki, będąc w stanie przeterminowania, mogą prowadzić do reakcji alergicznych.
W jaki sposób oznaczane są terminy ważności produktów kosmetycznych?
Najczęściej producenci informują o terminie ważności swoich produktów za pomocą jednej z dwóch formuł.
Pierwsza z nich to określenie „należy wykorzystać do…” (z języka angielskiego „use before…”). Przy jej pomocy otrzymujemy jasną deklarację, jak długo dany artykuł (nieważne, czy jest to pasta do zębów, płyn do płukania jamy ustnej, czy cokolwiek innego) będzie działał zgodnie ze swoim zastosowaniem, nie prowadząc przy tym do pojawiania się skutków ubocznych w postaci alergii, podrażnień czy uczuleń.
Drugie z określeń to „należy wykorzystać przed…” (best before…”). Informuje nas ono, do jakiego terminu wykorzystywany produkt na pewno będzie służył nam w sposób zgodny z przeznaczeniem, jednak jednocześnie oznajmia, że tuż po upływie owej daty dana pasta do zębów czy płyn do płukania jamy ustnej nadal będzie zdatny do użycia, ale z wysoką dozą prawdopodobieństwa utraci część ze swoich właściwości. Bardzo istotne w kontekście zapewnienia produktowi jak najdłuższej „żywotności” jest konserwowanie go w warunkach zgodnych z zaleceniami: przetrzymywanie w suchym, wilgotnym miejscu, odpowiedniej temperaturze, oraz stosowanie się do innych wskazówek.
Producent może określić termin ważności swojego produktu przy pomocy daty dziennej bądź miesięcznej. Jeśli mamy do czynienia z datą miesięczną, czyli zapisem miesiąc/rok, należy przyjąć, że produkt będzie przydatny do użycia do ostatniego dnia danego miesiąca.
Z jakiego powodu na produkcie brakuje daty ważności?
Nie w każdym przypadku producenci są zobligowani do określania na swoich produktach terminu ważności. Zgodnie z przepisami, są oni od tego obowiązku wolni w przypadku, gdy dany artykuł posiada przydatność do użycia dłuższą niż 30 miesięcy – wówczas nie zachodzi konieczność, by informowano o tym na opakowaniu.
W związku z tym, terminu ważności nie znajdziemy chociażby na opakowaniach past do zębów marki Biorepair i BlanX.
Jak należy intepretować skrót PAO na etykiecie opakowania?
Jeśli na opakowaniu produktu nie umieszczono terminu przydatności do użycia, producent jest zobowiązany do ulokowania na nim tak zwanego symbolu PAO (Period After Opening). Symbol ten określa, przez jak długi okres po pierwszym otwarciu opakowania produkt będzie nadal zdatny do użycia. Jak rozpoznać znaczek PAO? To bardzo proste. Zazwyczaj przebiera on formę otwartego pudełeczka, na którego środku znajduje się informacja z liczbą miesięcy, przez jaką dany artykuł po otwarciu jest zdany do użycia. Zwykle mamy w tym kontekście do czynienia z przedziałem od 3 do 12 miesięcy. Po ich upływie produkt przestaje być efektywny i jego używanie nie jest wskazane.
Reasumując, okres przydatności produktów może być oznaczony na opakowaniu przy pomocy daty (konkretnego dnia lub miesiąca), bądź symbolu PAO, informującego nas, jak długo będziemy mogli korzystać z artykułu po otwarciu jego opakowania. Możemy jednak mieć również do czynienia z sytuacją, w której na opakowaniu, na przykład pasty do zębów, pojawią się oba oznaczenia. Co wtedy? Jak należy taką sytuację interpretować? Otóż pamiętajmy, że pierwszeństwo w oznaczeniach zawsze posiada konkretna data i to ona obowiązuje jako główny termin przydatności produktu. Oznaczenie PAO pełni zaś w takim przypadku funkcję dodatkową, pomagającą konsumentowi użytkować produkt przy wykorzystaniu wszystkich jego właściwości.