
Rozchwiane zęby to problem, który może znacząco wpłynąć na komfort życia, funkcjonowanie jamy ustnej i zdrowie całego organizmu. Utrata stabilności zębów często wiąże się z chorobami przyzębia, urazami mechanicznymi lub wadami zgryzu. W takich przypadkach stomatolodzy często zalecają szynowanie zębów, czyli zabieg stabilizujący ich pozycję. Czy jest to skuteczna metoda? Jak wygląda cała procedura i ile kosztuje? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!
Czym jest szynowanie zębów?
Szynowanie to metoda stosowana w celu stabilizacji rozchwianych zębów. Polega na połączeniu kilku sąsiadujących zębów za pomocą specjalnych materiałów, co sprawia, że tworzą one jedną, bardziej stabilną strukturę.
W zależności od stanu zębów oraz przyczyny ich ruchomości, szynowanie może być czasowe (np. po urazie) lub stałe (stosowane w leczeniu paradontozy). Do zabiegu wykorzystuje się różne materiały, takie jak:
- włókno szklane – najczęściej stosowane, ponieważ jest wytrzymałe i estetyczne,
- metalowe ligatury – stosowane głównie w przypadku większej ruchomości zębów,
- kompozyty stomatologiczne – wykorzystywane do trwałego mocowania szyn.
Wskazania do zabiegu – kiedy wykonuje się szynowanie?
Szynowanie zaleca się w przypadku różnych problemów stomatologicznych. Oto najczęstsze wskazania:
- choroby przyzębia (np. paradontoza) – stopniowe zanikanie kości wokół zębów powoduje ich rozchwianie i zwiększoną podatność na wypadanie;
- mechaniczne urazy – uderzenia w twarz lub inne urazy mogą prowadzić do osłabienia stabilności zębów;
- wady zgryzu – nieprawidłowy nacisk na niektóre zęby może prowadzić do ich rozchwiania;
- leczenie ortodontyczne – po zdjęciu aparatu ortodontycznego stosuje się szynowanie, aby zapobiec ponownemu przemieszczeniu zębów;
- ekstremalne obciążenie zębów (np. bruksizm) – nawykowe zaciskanie i zgrzytanie zębami może powodować ich stopniowe osłabienie.
Na czym polega zabieg szynowania zębów?
Zabieg szynowania jest bezbolesny i przeprowadzany w gabinecie stomatologicznym. Przebiega w kilku etapach:
1. Diagnostyka i planowanie
Stomatolog ocenia stopień rozchwiania zębów, wykonuje zdjęcia RTG i planuje sposób stabilizacji.
2. Przygotowanie zębów
Powierzchnie zębów są dokładnie oczyszczane i osuszane, aby materiał szynujący dobrze przylegał.
3. Aplikacja materiału szynującego
W przypadku włókna szklanego – materiał jest mocowany na powierzchniach zębów i utwardzany światłem. Przy szynach metalowych – ligatury są mocowane wokół zębów i zabezpieczane kompozytem.
4. Dopasowanie i polerowanie
Po zakończeniu zabiegu lekarz sprawdza, czy pacjent może swobodnie gryźć i mówić. Następnie wygładza szynę, aby zapewnić komfort użytkowania. Cały proces trwa około 30–60 minut i nie wymaga znieczulenia, chyba że pacjent ma nadwrażliwe zęby.
Czy szynowanie faktycznie pomaga?
Tak, ale trzeba pamiętać, że szynowanie nie leczy przyczyny problemu, a jedynie stabilizuje zęby. Jeśli choroba przyzębia nie zostanie wyleczona, problem może się pogłębiać. Dlatego po zabiegu konieczna jest odpowiednia higiena jamy ustnej i leczenie przyczynowe, np.: skaling i piaskowanie, zabiegi regeneracyjne na przyzębie, kontrola zgryzu czy stosowanie szyn retencyjnych przy bruksizmie.
Efekty szynowania są widoczne od razu – pacjent odczuwa poprawę stabilności zębów, a ból i dyskomfort wynikający z ich ruchomości zmniejszają się.
Jakie są alternatywy dla szynowania zębów?
W niektórych przypadkach zamiast szynowania można zastosować inne metody leczenia, np.:
- leczenie chorób przyzębia – skaling, kiretaż, laseroterapia;
- ortodoncja – w niektórych sytuacjach można poprawić stabilność zębów za pomocą aparatu ortodontycznego;
- implanty stomatologiczne – gdy zęby są na tyle osłabione, że konieczna jest ich ekstrakcja;
- mosty protetyczne – stabilizują brakujące lub osłabione zęby.
Cena zabiegu szynowania zębów
Koszt szynowania zależy od kilku czynników, m.in. liczby stabilizowanych zębów, rodzaju zastosowanego materiału oraz lokalizacji gabinetu stomatologicznego.
Orientacyjne ceny w Polsce:
- szynowanie pojedynczego zęba: 100–250 zł;
- szynowanie kilku zębów (np. całego łuku): 500–1500 zł;
Czy zabieg jest refundowany przez NFZ? Tak, ale tylko w uzasadnionych przypadkach (np. przy zaawansowanej paradontozie).
Jak dbać o zęby po szynowaniu?
Po zabiegu należy szczególnie dbać o higienę jamy ustnej, aby uniknąć stanów zapalnych i osłabienia struktury zębów. Oto kilka zaleceń:
- regularne szczotkowanie – minimum 2 razy dziennie pastą z fluorem.
- używanie nici dentystycznej i irygatora – czyszczenie przestrzeni międzyzębowych.
- unikanie twardych pokarmów – zbyt mocne gryzienie może uszkodzić szynę.
- regularne wizyty kontrolne – stomatolog oceni, czy szyna nadal spełnia swoją funkcję.
Podsumowanie
Szynowanie zębów to skuteczna metoda stabilizacji rozchwianych zębów, stosowana głównie przy paradontozie i urazach mechanicznych. Zabieg nie jest bolesny i daje natychmiastowy efekt w postaci większej stabilności zębów. Jednak samo szynowanie nie leczy problemu – wymaga regularnych wizyt u stomatologa i dbania o higienę jamy ustnej.
Jeśli masz problem z ruchomością zębów, nie czekaj! Skonsultuj się ze stomatologiem, aby zapobiec dalszemu pogorszaniu się ich stanu.