Żuchwa to pojedyncza, ruchoma kość, która znajduje się w dolnej części czaszki. Składa się z trzonu, kąta i gałęzi, a jej rola polega na wykonywaniu ruchów związanych z żuciem pokarmu oraz mówieniem. Co należy robić w sytuacji, gdy dojdzie do złamania żuchwy, np. na wakacjach? Zachęcamy do lektury naszego artykułu. Wiedza, która została w nim zawarta, może przydać Ci się w przyszłości.
Objawy złamanej żuchwy
Aby zdiagnozować złamanie żuchwy, należy wykonać diagnostykę obrazową w postaci zdjęć rentgenowskich czy tomografii komputerowej. Możemy wymienić kilka objawów złamanej żuchwy. Oto one:
- ruchomość zębów
- zniekształcenie żuchwy
- zablokowanie dróg oddechowych przez język
- ból nasilający się w trakcie poruszania żuchwą
- obrzęk i krwawienie spowodowane wybiciem zębów
- trudności z przełykaniem śliny, oddychaniem i mówieniem.
Przyczyny złamania żuchwy
Przyczyny złamania żuchwy mogą być różnorakie. W przypadku dorosłych najczęściej występującą przyczyną takiego urazu są pobicia oraz wypadki motoryzacyjne, natomiast dzieci zazwyczaj łamią swoją żuchwę na skutek upadku z wysokości czy podczas zabawy. We wszystkich sytuacjach, w których dochodzi do złamania żuchwy, obowiązkowe jest odpowiednie unieruchomienie odłamów kostnych, aby proces gojenia przebiegał prawidłowo. Diagnostyka złamania wspomnianej kości powinna opierać się na dokładnym zbadaniu pacjenta oraz wykonaniu kompletu zdjęć rentgenowskich. Czasami konieczna może okazać się również tomografia komputerowa czy przeprowadzenie szeregu innych specjalistycznych badań. Pacjenci, u których podejrzewa się uraz twarzoczaszki, często trafiają do szpitali w stanie ciężkim i najważniejsze jest ratowanie ich życia. Szacuje się, że ostateczny termin zaopatrzenia złamania żuchwy następuje do dziesięciu dni po odniesieniu urazu.
Złamanie żuchwy na wakacjach – pierwsza pomoc i leczenie
Metody leczenia urazów szczękowo-twarzowych dzielimy na: zachowawczo-ortopedyczne, zachowawczo-chirurgiczne i chirurgiczne. Do tych pierwszych zaliczamy chociażby stosowanie wiązań ligaturowych, szyn i wyciągów. Z kolei metody zachowawczo-chirurgiczne opierają się na wykorzystaniu szwów okolonych czy wyciągów Adamsa. W niektórych przypadkach leczenie złamania szczęki może oznaczać konieczność usunięcia zębów ze szczeliny złamania, uwolnienia tkanek zakleszczonych między odłamami, profilaktyki tężcowej czy oczyszczania rany z ciał obcych.
Jeśli mamy do czynienia z prostymi, pojedynczymi złamaniami szczęki na wakacjach, przy których nie ma wskazań do operacji, leczy się je za pomocą metod zachowawczych. W przypadku świeżych urazów lekarz nastawia odłamy w prawidłowych relacjach w znieczuleniu miejscowym. O złamaniach starych mówimy wówczas, gdy od zdarzenia minęło kilka dni. Szczelina złamania jest wtedy wypełniona już tkanką łączną, a przykurczone mięśnie przemieszczają odłamy. W celu uzyskania repozycji lekarz wykorzysta wyciągi elastyczne. Przy złamaniach wyrostka kłykciowego wraz z przemieszczeniem do wyciągów dodany zostanie specjalny bloczek, który ma za zadanie podnieść zgryz po stronie złamania, a następnie go nastawić. U pacjentów z pełnym uzębieniem uraz zaopatrywany jest szyną nazębną, którą przymocowuje się ligaturami do zębów, a później dołącza się do niej elastyczne wyciągi. Z kolei w przypadku pacjentów bezzębnych wykorzystywane są zmodyfikowane protezy lub szyny Guninga-Porta, stworzone na podstawie wycisków.
Leczenie zachowawcze złamań potrwa od sześciu do około ośmiu tygodni, a zastosowane w nim techniki uzależnione będą od ogólnej specyfiki urazu oraz od stanu zdrowia pacjenta. Pamiętaj o tym, że jeśli podejrzewasz u siebie złamanie żuchwy, do którego doszło podczas wakacji, niezwłocznie udaj się do najbliższego szpitala.
