Witaminy i minerały to kolejna duża grupa substancji znajdujących się w suplementach diety. Są one niezbędnymi składnikami spożywanych codziennie pokarmów. Nasz organizm nie jest w stanie wytwarzać ich samodzielnie, dlatego też należy dostarczać je z pożywienia oraz specjalnych preparatów witaminowych i minerałowych, np. tabletek czy kapsułek.

Czym są suplementy diety?

Suplementy diety to preparaty spożywcze, które uzupełniają normalną żywność. Mogą występować w formie tabletek, kapsułek, herbat lub koktajli. Są bardzo bogatym źródłem witamin, minerałów, a także substancji wspierających prawidłowe funkcjonowanie komórek oraz narządów organizmu człowieka. W suplementach diety możemy znaleźć tłuszcze, enzymy oraz ekstrakty roślinne o pozytywnych właściwościach. Na terenie Unii Europejskiej obowiązuje wyraźne rozgraniczenie suplementów diety od leków. W naszym kraju do obrotu dopuszcza je Główny Inspektor Sanitarny wraz z podległymi mu urzędami.

Witaminowe suplementy diety

Witaminy to związki organiczne, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Niestety większości z nich nie jesteśmy w stanie magazynować, dlatego musimy dostarczać je z pożywieniem. Rzadko udaje się nam zaopatrzyć organizm w ich wystarczające ilości, dlatego też potrzebne jest ich dodatkowe przyjmowanie witamin. Suplementy diety zawierają zbilansowane grupy witamin. Dobrym przykładem może być kompleks „Moja Odporność” w postaci kapsułek, które wspierają układ odpornościowy organizmu. Możemy znaleźć w nich witaminy C, D, a także selen i cynk.

Witaminy rozpuszczalne w wodzie oraz ich właściwości

Witaminy rozpuszczalne w wodzie nie magazynują się w organizmie, a ich nadmiar wydalany jest z moczem. Ich główną funkcją jest metabolizm cukrów, tłuszczów i białek. Do witamin rozpuszczalnych w wodzie należą:

• witamina B1 (tiamina) – niezbędna do funkcjonowania serca, mięśni, nerwów oraz mózgu, bierze udział w przekształcaniu tłuszczy, węglowodanów i białek w energię
• witamina B2 (ryboflawina) – niezbędna do funkcjonowania błon śluzowych i tkanek (skóra, włosy, paznokcie), wpływa na prawidłowe działaniu układu immunologicznego oraz nerwowego
• witamina B3 (niacyna PP) – przekształca pożywienie w energię, wpływa na prawidłowe działanie mózgu, reguluje poziom cholesterolu i cukru we krwi
• witamina B5 (kwas proteinowy) – również przekształca żywność w energię, pomaga w rozkładzie tłuszczy, węglowodanów i białek
• witamina B6 (pirydoksyna) –bierze udział w tworzeniu koenzymów i metabolizmie białek, wspomaga transport tlenu
• witamina B7 (biotyna, witamina H) – ma wpływ na kondycję skóry, włosów i paznokci
• witamina B9 (kwas foliowy, folacyna) – niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu krwiotwórczego, nerwowego i rozwoju wszystkich komórek ustrojowych
• witamina B12 (cyjanokobalamina) – zapobiega anemii i bierze udział w procesie tworzenia hemoglobiny
• witamina C – niezbędna do syntezy kolagenu, pochłania żelazo, a ponadto wpływa na właściwe funkcjonowanie układu odpornościowego.

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach oraz ich właściwości

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach magazynowane są w tkance tłuszczowej organizmu, a ich wydalanie jest dość skomplikowane. Zalicza się do nich:

• witaminę A (retinol) – wpływa na rozwój płodu, prawidłowy wzrok i funkcje odpornościowe
• witaminę D (calciferol) – pełni kluczową rolę we wchłanianiu wapnia i fosforu z jelita cienkiego, co pomaga w tworzeniu i utrzymaniu dobrej kondycji kości oraz zębów
• witaminę E (a-tokoferol) – nazywana jest witaminą młodości, działa ochronnie na błony komórkowe
• witaminę K (fitomenadion) – bierze udział w procesie krzepnięcia krwi, ma działanie antybakteryjne, przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgrzybicze.

Minerałowe suplementy diety

Minerały to składniki tak samo istotne dla organizmu człowieka jak witaminy. Odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie organizmu, jego rozwój oraz utrzymanie odporności. Posiłki nie zawsze pozwalają na dostarczenie ich właściwej ilości, dlatego niezbędna staje się suplementacja. Jednym z najlepszych sposobów na zapewnianie organizmowi substancji mineralnych jest stosowanie właściwie dobrane kompleksów minerałów dostępnych w jednej kapsułce czy też tabletce.

Składniki mineralne – makroelementy

Składniki mineralne to 4% masy ciała człowieka. Składa się na to aż 46 związków, w tym 30 niezbędnych dla podtrzymania życia. Minerały dzielą się na makroelementy i mikroelementy. Najważniejsze makroelementy to:

• wapń – jest budulcem zębów i kości; kontroluje procesy krzepnięcia krwi oraz gospodarkę hormonalną, jego niedobór prowadzi do złamań kości
• chlor – reguluje metabolizm, uczestniczy w produkcji kwasu solnego, jego niedobór powoduje osłabienie, skurcze mięśni, drgawki, bóle i zawroty głowy
• magnez – wpływa na przewodnictwo nerwowe i kurczliwość mięśni, reguluje ciśnienie krwi oraz homeostazę, jego niedobór prowadzi do próchnicy zębów, zaburzeń snu, a nawet pracy serca
• fosfor – to składnik kwasów nukleinowych, bierze udział w mineralizacji kości i zębów, jego niedobór powoduje osłabienie mięśni i kości
• selen – ma korzystny wpływ na wytwarzanie limfocytów T i B oraz makrofagów, a tym samym na funkcjonowanie układu odpornościowego
• potas – wpływa na prawidłową gospodarkę wodno-elektrolitową oraz kwasowo-zasadową, jego niedobór powoduje zaburzenia rytmu serca i wzrost ciśnienia tętniczego, a także problemy z koncentracją i zmęczenie
• sód – wpływa na prawidłową kurczliwość mięśni, przewodnictwo nerwowe
  i gospodarkę kwasowo-zasadową; jego niedobór skutkuje osłabieniem, zmęczeniem, nudnościami oraz odwodnieniem
• siarka – jest składnikiem białek, hormonów i kwasów, wpływa na prawidłowe działanie układu krwionośnego i nerwowego, jego niedobór powoduje wypadanie włosów i wahania nastrojów.

Składniki mineralne – mikroelementy

Najważniejsze mikroelementy to:

• chrom – pomaga w kontroli cholesterolu, łagodzi bóle głowy i pobudza trzustkę do produkcji insuliny
• jod – niezbędny do prawidłowej produkcji hormonów tarczycy, ponadto wspiera pracę mózgu, przysadki mózgowej, układu nerwowego, serca, mięśni i nerek
• żelazo – wpływa na gospodarkę hormonalną, odporność organizmu i prawidłową pracę serca
• cynk – wspomaga leczenie reumatyzmu i korzystnie wpływa na kości.