W jaki sposób powstaje osad nazębny i jak powstaje kamień nazębny?

Czym jest kamień nazębny? Kamień nazębny to nic innego jak zmineralizowana płytka nazębna. Zaraz po szczotkowaniu, w naszej jamie ustnej pojawia się miękki osad, który po kilkudziesięciu godzinach twardnieje i wtedy przeistacza się właśnie w znany nam kamień nazębny. Jest on bardzo twardy, dlatego też niemożliwym jest usunięcie go przy pomocy tradycyjnych metod oczyszczania zębów, takich jak szczotkowanie czy stosowanie nici dentystycznej. Posiada zwykle ciemną barwę, ale jego kolor jest zależny od substancji, które dostają się do naszej jamy ustnej. Czasem bywa niemal niewidoczny, przez co nawet nie wiemy, że go posiadamy.

Skład kamienia nazębnego

W skład kamienia nazębnego wchodzą głównie substancje zawarte w ślinie. Ale nie tylko. Należy tutaj wyróżnić:

- białko,
- bakterie próchnicowe,
- płytkę nazębną,
- złuszczone komórki nabłonka,
- związki wapnia,
- fosfor,
- resztki jedzenia.

Przyczyny powstawania kamienia nazębnego

Duży wkład w proces powstawania kamienia nazębnego ma ślina. To w niej zawarte są sole mineralne, które wchodzą w reakcję z płytką nazębną, która w konsekwencji zostaje zmineralizowana. Tego typu zjawisko występuje u każdego człowieka, jednak ograniczyć rozwój kamienia nazębnego możemy poprzez odpowiednią dietę, czyli unikanie spożywania produktów bogatych w nabiał i węglowodany. Ponadto powinniśmy odstawić używki, szczególnie mowa tu o papierosach, które sprzyjają powstawaniu kamienia nazębnego.

Osad nazębny a kamień nazębny — jaka jest różnica?

Osad nazębny i kamień nazębny są dwoma różnymi problemami związanymi z higieną jamy ustnej. Osad nazębny jest delikatną warstwą na powierzchni zębów, która składa się z bakterii, resztek jedzenia i śliny. Powstaje on codziennie i można go łatwo usunąć poprzez regularne szczotkowanie zębów i stosowanie nici dentystycznej. Natomiast kamień nazębny to stwardniała forma osadu nazębnego, która utwardza się na zębach zazwyczaj wokół dziąseł. Jest to wynikiem długotrwałego braku usuwania osadu nazębnego, co sprzyja mineralizacji bakterii w jamie ustnej. Kamień nazębny jest znacznie trudniejszy do usunięcia niż osad nazębny i wymaga interwencji stomatologa. Mówiąc wprost kamień nazębny to zmineralizowana płytka bakteryjna (osad nazębny). Osad przekształca się w kamień, gdy go nie usuwamy.

Sposób powstawania kamienia nazębnego

Jak już zaznaczono wcześniej, kamień nazębny powstaje w wyniku reakcji soli mineralnych z płytką nazębną, która zostaje zmineralizowana. Płytka ta jest miękkim osadem ściśle przylegającym do powierzchni zęba i możliwym do usunięcia jedynie przez szczotkowanie. Składa się ona w 60-80% z bakterii.

Kilka minut po szczotkowaniu do związków śliny przyczepiają się bakterie, które następnie ostają się na powierzchni zębów. Obecna w diecie węglowodanowej sacharoza odpowiada za to, jak intensywnie występują one w naszej jamie ustnej. Według ekspertów, istnieje szansa, że w przypadku kompleksowego szczotkowania płytka bakteryjna nie powstanie, a to pozwoli na uniknięcie osadu i kamienia nazębnego, jednak jest to bardzo trudne do osiągnięcia nawet przy użyciu zaawansowanych szczoteczek ultradźwiękowych.

Zagrożenia - co, jeśli nie usuniemy kamienia nazębnego i osadu odkładającego się na zębach?

Kamień nazębny demineralizuje zarówno zęby, jak i dziąsła, prowadząc w ten sposób do wielu problemów. Znajdujące się w osadzie bakterie wywołują powstawanie kwasów, które odpowiadają za niszczenie szkliwa i rozwój próchnicy. Kamień nazębny może być przyczyną powstania paradontozy (ale tylko w parze z czynnikami genetycznymi), zapalenia i krwawienia dziąseł, oraz zapalenia przyzębia.

Metody usuwania kamienia nazębnego. Na jaki zabieg usuwania kamienia nazębnego się zdecydować?

Osad możemy usunąć dzięki codziennej, standardowej higienie jamy ustnej, jednak w przypadku walki z kamieniem nazębnym konieczna jest wizyta u stomatologa. Najpopularniejszą metodą pozbywania się tego problemu jest skaling, innymi słowy rozbijanie nalotu ultradźwiękami. Do dyspozycji mamy też piaskowanie (stosuje się je w celu zlikwidowania przebarwień i wyrównania płytki), oraz metodę dźwiękową (przy wykorzystaniu fal dźwiękowych), laserową (z użyciem skalera laserowego), chemiczną (przy nałożeniu 30% roztworu perhydrolu na powierzchnię zęba) i ultradźwiękową (przy zastosowaniu skalera ultradźwiękowego).

Czy usuwanie kamienia boli?

Nie, usuwanie kamienia nazębnego nie jest zabiegiem bolesnym. W większości wypadków nie wymaga ono nawet podawania znieczulenia. Oczywiście zależy to od Waszych indywidualnych preferencji i ilości kamienia nazębnego na Waszych zębach. W fatalnych przypadkach stomatolog, który zdejmuje Wam kamień w swoim gabinecie dentystycznym, może zadecydować inaczej. 

Nadwrażliwość zębów po usuwaniu kamienia - czy to normalne?

Nadwrażliwość zębów po usuwaniu kamienia to częsty problem, który dotyka wiele osób. Po usunięciu kamienia nazębnego z powierzchni zębów, wiele osób zauważa, że ich zęby stają się nadwrażliwe na zimno, ciepło, słodycze i inne bodźce. Czy to normalne? Tak, jest to normalna reakcja organizmu na usunięcie kamienia nazębnego. Usuwanie kamienia wiąże się z mechanicznym usuwaniem płytki nazębnej, osadu i innych substancji, które zbierają się na powierzchni zębów. W wyniku tego zabiegu może nastąpić uszkodzenie cienkiej warstwy ochronnej zębów, zwanej szkliwem. To powoduje tymczasowe odsłonięcie delikatnych nerwowych kanalików zębów, co skutkuje nadwrażliwością.

Domowe sposoby na usunięcie kamienia nazębnego — czy istnieją?

Niestety, kiedy na zębach jest już kamień nazębny, nie będziecie w stanie usunąć go domowymi sposobami. Nie da się usunąć go w zaciszu własnej łazienki. Jest on nijako 'utwardzony' i nie będziecie w stanie go zdrapać czy usunąć przy pomocy szczoteczki. Jedynym domowym sposobem na pozbycie się kamienia nazębnego jest jego profilaktyka i niepozwolenie na to, aby on się w ogóle na naszych zębach pojawił. Kiedy już na nich 'zamieszka', konieczna będzie wizyta u stomatologa. 

Jak zapobiegać osadzaniu się osadu i kamienia na zębach?

Osad i kamień na zębach są powszechnymi problemami, z którymi wielu ludzi ma do czynienia. Wielu z nas stara się utrzymać zdrowe i białe zęby poprzez regularne szczotkowanie i stosowanie nici dentystycznych, ale niestety nie zawsze to wystarcza. Nieleczony osad i kamień mogą prowadzić do poważnych problemów, takich jak próchnica, choroby dziąseł i utrata zębów. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, jak zapobiegać osadzaniu się osadu i kamienia na zębach.

Pierwszym i najważniejszym krokiem w zapobieganiu tworzeniu się osadu i kamienia jest odpowiednia, codzienna higiena jamy ustnej. Regularne szczotkowanie zębów co najmniej dwa razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku i stosowanie nici dentystycznych lub szczoteczek międzyzębowych pomaga usunąć pozostałości pokarmowe i bakterie, które mogą prowadzić do powstawania osadu i kamienia. Należy również pamiętać o dokładnym oczyszczaniu wszystkich powierzchni zębów, nie tylko tych widocznych, ale też niewidocznych. Pamiętajcie oczywiście o stosowaniu odpowiedniej pasty do zębów, a po myciu zębów o płukaniu ich specjalnymi preparatami do tego stworzonymi. 

Właściwa dieta również odgrywa ważną rolę w zapobieganiu osadzaniu się osadu na zębach. Unikanie pokarmów o wysokiej zawartości cukru oraz napojów gazowanych może ograniczyć występowanie osadu i tworzenie się kamienia. Zaleca się również spożywanie pokarmów bogatych w witaminę C, D i K, które pomagają w utrzymaniu zdrowych zębów i dziąseł.

Regularne wizyty u stomatologa są również niezwykle ważne w walce z osadem i kamieniem na zębach. Profesjonalne czyszczenie zębów usuwa osad i kamień, który nie może być usunięty w domu. Stomatolog może również ocenić stan zdrowia jamy ustnej i zalecić odpowiednie metody i środki do utrzymania zdrowych zębów.